پسيتاكوز (تب‌ طوطي‌؛ اورنيتوز)


 






 

نام بيماري به انگليسي: psittacosis
 

اطلاعات‌ اوليه‌
 

شرح بيماري
 

پسيتاكوز (تب‌ طوطي‌؛ اورنيتوز) نوعي‌ پنوموني (ذات‌الريه‌ ) عفوني‌ منتقله‌ از پرندگان‌ است.

علايم‌ شايع‌
 

تب‌ و لرز
احساس‌ ناخوشي‌ عمومي‌
بي‌اشتهايي‌
سرفه‌ بدون‌ خلط‌ كه‌ بسمت‌ سرفه‌ با خلط‌ گاهگاهي‌ با رنگ‌ غيرطبيعي‌ پيشرفت‌ مي‌كند.
كوتاهي‌ نفس‌

علل‌
 

عفونت‌ ناشي‌ از ميكروب‌ كلاميديا پسيتاسي‌ موجود ميكروسكوپي‌ كلاميديا نه‌ باكتري‌ است‌ نه‌ ويروس‌ نه‌ قارچ‌ ولي‌ آنتي‌بيوتيك‌ها قادر به‌ از بين‌ بردن‌ آن‌ هستند. پسيتاكوز در پرندگان‌ گونه‌ پسيتاسين‌ (طوطي‌ها، قناري‌ها و برخي‌ مرغان‌ دريايي‌ ديده‌ مي‌شود. ميكروب‌ها از طريق‌ استنشاق‌ هواي‌ حاوي‌ اين‌ ميكروب‌ يا آسيب‌ پوستي‌ ناشي‌ از نوك‌ زدن‌ يا گاز گرفتن‌ پرنده‌ مبتلا به‌ انسان‌ منتقل‌ مي‌شود. دوره‌ نهفتگي‌ بيماري‌ پس‌ از تماي‌ با ميكروب‌ 3-1 هفته‌ است‌.

عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر
 

تماس‌ با پرندگان‌ به‌ خصوص‌ در باغ‌وحش‌ها، پرنده‌ فروشي‌ها يا مزارع‌

پيشگيري‌
 

از غبار حاوي‌ پر يا فضولات‌ قفس‌ پرندگان‌ دوري‌ كنيد.
از نگهداري‌ پرندگان‌ بيمار خودداري‌ كنيد. پرندگان‌ گروه‌ پسيتاسين‌ كه‌ از كشورهاي‌ ديگر وارد شده‌اند بايد به‌ مدت‌ 45 روز با غذاي‌ آغشته‌ با كلراتتراسيكلين‌ درمان‌ شوند. اين‌ كار ميكروب‌ها را از خون‌ و مدفوع‌ پرنده‌ حذف‌ مي‌كند.

عواقب‌ مورد انتظار
 

معمولاً با تشخيص‌ و درمان‌ زودرس‌ در عرض‌ 14-7 روز بهبود مي‌يابد. بدون‌ درمان‌ تب‌ 3-2 هفته‌ باقي‌ مانده‌ و سپس‌ به‌ آهستگي‌ شروع‌ به‌ كاهش‌ مي‌كند.

عوارض‌ احتمالي‌
 

پنوموني‌ ] ذات‌الريه‌ [ شديد يا كشنده‌

درمان‌
 

اصول‌ كلي‌
 

- تشخيص‌ بر اساس‌ علايم‌ بيمار و بابقه‌ تماس‌ با پرندگان‌ مطرح‌ مي‌گردد. براي‌ تأييد تشخيص‌ نمونه‌ خون‌ يا خلط‌ بيمار در بدن‌ موش‌، تخم‌ مرغ‌ يا بافت‌ كشنده‌ داده‌ مي‌شود و با به‌ دست‌ آمدن‌ ميكروب‌ از كشت‌ تشخيص‌ تأييد مي‌گردد.
- آزمايش‌هاي‌ خون‌ و كشت‌ خلط‌ نيز كمك‌ كننده‌ است‌.
- راديوگرافي‌ ريه‌
- درمان‌ شامل‌ درمان‌ دارويي‌ (گاهي‌ درمان‌ وريدي‌) و مراقبت‌هاي‌ حمايتي‌ از جهت‌ علايم‌ بيمار مي‌باشد.
- براي‌ جلوگيري‌ از انتقال‌ بيماري‌ به‌ ديگران‌ از طريق‌ سرفه‌ و خلط‌ بيمار بايد بيمار حدا از ديگران‌ مراقبت‌ شود.
- براي‌ مرطوب‌ كردن‌ هوا و در نتيجه‌ رقيق‌تر شدن‌ ترشحات‌ ريوي‌ از يك‌ دستگاه‌ مرطوب‌ كننده‌ و اولرتاسونيك‌ با بخار سرد استفاده‌ كنيد. درون‌ سدتگاه‌ تنها آب‌ خالص‌ بريزيد و از ريختن‌ دارو درون‌ آن‌ خودداري‌ كنيد. دستگاه‌ را هر روز تميز كنيد.
- از يك‌ بالشتك‌ گرم‌ كننده‌ يا كمپرس‌ گرم‌ و مرطوب‌ بر روي‌ قفسه‌ سينه‌ براي‌ تخفيف‌ درد استفاده‌ كنيد.
- ار استعمال‌ دخانيات‌ خودداري‌ كنيد.

داروها
 

تتراسيكلين‌ (نوعي‌ آنتي‌بيوتيك‌) به‌ مدت‌ حداقل‌ ده‌ روز براي‌ كنترل‌ تب‌ و ساير علايم‌ تجويز مي‌شود.
در صورتي‌ كه‌ سرفه‌ همراه‌ خلط‌ باشد از داروهاي‌ ضد سرفه‌ نبايد استفاده‌ شود زيرا در اين‌ شرايط‌ سرفه‌ اثر سودمندي‌ در تخليه‌ ترشحات‌ ريوي‌ دارد. اگر سرفه‌ بدون‌ خلط‌ و دردناك‌ باشد، مي‌توان‌ از داروهاي‌ ضد سرفه‌ استفاده‌ كرد.
براي‌ درد خفيف‌، استفاده‌ از داروهاي‌ بدون‌ نسخه‌، نظير آسپيرين‌ يا استامينوفن‌ توصيه‌ مي‌شود.

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
 

استراحت‌ در بستر حداقل‌ تا 48 ساعت‌ پس‌ از رفع‌ تب‌، درد و كوتاهي‌ نفس‌ ضروري‌ است‌. پس‌ از آن‌ به‌ تدريج‌ فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي‌ طبيعي‌ خود را از سر بگيريد. خستگي‌ و ضعف‌ ممكن‌ است‌ براي‌ مدت‌ طولاني‌ باقي‌ بماند، بنابراين‌ نبايد انتظار داشت‌ كه‌ توان‌ بيمار به‌ سرعت‌ به‌ حالت‌ عادي‌ بازگردد.

رژيم‌ غذايي‌
 

رژيم‌ خاصي‌ نياز نيست‌. مصرف‌ مايعات‌ را تا حداقل‌ يك‌ ليوان‌ در ساعت‌ افزايش‌ دهيد. اين‌ كار به‌ رقيق‌تر شدن‌ ترشحات‌ ريوي‌ و در نتيجه‌ آسانتر شدن‌ آنها با سرفه‌ كمك‌ كند.

درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
 

اگر شما يا يكي‌ از اعضاي‌ خانواده‌تان داراي‌ علايم‌ پسيتاكوز باشيد.
بروز موارد زير در طي‌ درمان‌:

ـ تب‌
 

ـ عدم‌ تسكين‌ درد با گرم‌ كردن‌ محل‌ يا مسكن‌ها
ـ تشديد كوتاهي‌ نفس‌
ـ تيرگي‌ يا كبودي‌ ناخن‌ انگشتان‌
ـ خلط‌ خوني‌
ـ تهوع‌، استفراع‌ يا اسهال‌
منبع: www.irteb.com
ae